Benim gibi seyahat etmeyi sevenlere seyahatleri sırasında yararlı olacağına inandığım bazı bilgileri burada paylaşmak istiyorum. Her ne kadar aşağıda belirttiklerimi bilen ve bunların farkında olan kişiler olsa da, bugüne kadar bunları dikkate almamış kişilerin de olabileceğini düşünerek, gezi sitemde “Seyahat Önerileri” başlığı altında bir bölüm oluşturmayı uygun gördüm. Zaman içinde bu yazdıklarıma başka eklemeler de yaparak sizlere sunmaya çalışacağım. Umarım bu pratik bilgiler işinize yarar ve seyahatlerinizi daha verimli ve keyifli hale getirir.
1-) Seyahat Tarihine Karar Verme :
İlk önce bir ülkeye seyahat etmeye karar verdiğinizde, gideceğiniz tarihi doğru belirlemeniz gerekir. Burada en önemli husus, o ülkenin iklimsel özelliklerini iyi bilmekten geçer. Uygun hava şartlarının olduğu bir dönemde gitmek seyahatinizi keyifli kılar. Örneğin kış ayları kayak sporları dışında birçok Avrupa ülkesi için pek tercih edilmezken, Brezilya, Arjantin gibi Güney Amerika ülkeleri için bu aylar en uygun dönemdir. Diğer taraftan yaz aylarına denk gelen muson döneminde Hindistan’a gitmek yanlış bir tercih olur. Ayrıca gideceğiniz şehir ya da ülkedeki bir festival ya da bir etkinlik tercihinizde rol oynayabilir. Şubat ayında Venedik’te kutlanan Karnaval ya da Etiyopya’da Ocak ayında gerçekleşen dini nitelikli Timkat festivali gibi. Tabii bu örnekleri çoğaltabiliriz.
2-) Hava yolu Şirketi Tercihi ve Ekonomik Sınıf Bilet Temini :
Daha sonra sıra hangi hava yolu şirketini tercih edeceğiniz konusuna gelir. Bunun için tüm alternatifleri bilet fiyatlarını dikkate alarak araştırmanız gerekir. Hava yoluna karar verdikten sonra, uçak biletinizi minimum 3-4 ay öncesinden satın almanız size uygun bir fiyata ekonomik sınıftan bilet bulma imkanı sağlayacaktır. Kısacası ne kadar önce kararınızı verip biletinizi alırsanız, ödeyeceğiniz ücret konusunda o kadar avantajlı olursunuz. Bu arada bazı şirketlerin promosyonlu bilet satışlarını da takip etmekte fayda vardır.
3-) Gidilecek Ülke Hakkında Bilgi Toplama :
Gidilecek ülkeye karar verdikten sonra, o ülke hakkında detaylı bir araştırma yapmak gerekir. Bunun için gerek kitaplardan, gerek internetteki seyahat sitelerinden, gerekse gezginlerin gazete ve dergilere o ülke hakkında yazdığı makalelerden yararlanabilirsiniz. Böyle bir araştırma seyahat sırasında karşılaşabileceğiniz risk ve zorlukları azaltabileceği gibi, gideceğiniz ülkeyi bilinçli bir şekilde gezmenizi sağlar, zaman kaybını en aza indirir. Eğer benim gibi seyahatinizi kendiniz planlayan bir gezgin iseniz, zaten seyahat öncesi gerekli bilgileri toplamak zorundasınız. Şayet bir tura katılacaksanız, o zaman da bu bilgiler rehberinizin anlattıklarını pekiştirmenize ve gezdiniz yerleri daha iyi anlamanıza yardımcı olur. Bunun yanında iyi bir genel kültüre sahip olursunuz.
4-) Seyahat Acentesine Karar Verme :
Eğer benim gibi kendi başına tur planı yapıp seyahat eden bir gezgin iseniz, gideceğiniz ülkedeki birkaç tur operatörüyle yazışarak, onlardan sizin için bir gezi programı oluşturmasını ve bunu fiyatlandırmasını isteyebilirsiniz. Daha sonra aralarında sizin için en uygun olanı seçersiniz. Ya da gezmeyi düşündüğünüz yerleri bildirip, onlardan detaylı bir gezi programı hazırlamalarını isteyebilirsiniz. Avrupa ülkelerini kendi başınıza gezmek pek sorun olmasa da Hindistan, Vietnam, Kenya, Kamboçya ve bunun gibi bazı Asya ve Afrika ülkelerini gezerken çoğu zaman konforlu bir araca ve bir de hem aracı kullanacak, hem de rehberlik yapacak tecrübeli birine ihtiyaç vardır. Bu seyahatinizi kolaylaştırır, konforunuzu arttırır ve zaman kaybını en aza indirir. Diğer yandan seyahatine uzun bir zaman ayırmış sırt çantalı ve minimum harcama yapmayı düşünen bir gezgin iseniz, o zaman ülkenin otobüs, tren gibi ulaşım araçlarından yararlanarak gezebilirsiniz.
Eğer Türkiye’den herhangi bir tura katılarak gezmeyi düşünen biriyseniz, gitmeyi düşündüğünüz tarihte tur yapan farklı acentelerin programlarını iyice inceleyerek karar vermenizi öneririm. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, ilgili acentenin bu turlardaki geçmiş tecrübesi ve bünyesinde barındırdığı tecrübeli rehber kadrosudur. Sadece fiyata odaklanmayıp, programın içeriğini, o tura çıkacak rehberin tecrübesini ve acentenin geçmiş turlarındaki müşteri memnuniyetini göz önünde bulundurmalısınız. Bazen çok uygun fiyatlı bir turu tercih etmek, başarısız bir organizasyon ya da tecrübesiz bir rehberle tüm gezinizin kötü geçmesine neden olabilir. Bu nedenle acenteden hem kalacağınız oteller, hem de turdaki rehberiniz hakkındaki bilgileri önceden alın. Bazı insanların yaptığı gibi sadece tur fiyatına bakıp karar vermeyin.
5-) Seyahate Çıkarken Yanınıza Alacaklarınız :
Valizinizi hazırlamaya başlamadan birkaç gün önce yanınızda götüreceğiniz eşyaların bir listesini çıkarmanızı tavsiye ederim. Bu listeyi önceden hazırlamak, yanınıza almanız gereken önemli şeyleri unutmamanızı sağlar. Listeyi hazırlarken orada kalacağınız gün sayısını, gideceğiniz yerin o dönemdeki hava şartlarını göz önünde bulundurmalısınız. Ayrıca o ülkeyle ilgili özel bir durum varsa, onu da hesaba katmak gerekir. Örneğin bir Afrika ülkesine gidecekseniz ve rakım yüksek değilse, orada sivrisinek olma ihtimali yüksektir. Bu durumda yanınızda bir sinek kovucu sprey bulundurmanız gerekir. Tabii bu örnekleri daha da çoğaltabiliriz.
Bir de esas olan valizinizde size ağırlık yapabilecek gereksiz eşyalardan kaçınmanızdır. Az ve öz sayılabilecek eşyalardan oluşan bir valizle seyahate çıkmak size rahatlık ve kolaylık sağlar. Bunun yanı sıra bazı giysileri gittiniz ülkeden temin edebilirsiniz; özellikle de uzun sayılabilecek seyahatlerde. Örneğin tropikal iklimin hakim olduğu birkaç Güneydoğu Asya ülkesini birkaç ay süreyle arka arkaya ziyaret edecekseniz, muhtemelen daha fazla giysiye ihtiyacınız olacaktır. Bunların hepsini yanınızda götürmeniz zor olacağından, ihtiyacınız olanları (tişört gibi) gittiğiniz yerlerden çok düşük fiyatlara satın alıp, kullandıktan sonra atarak seyahatinizi az eşyayla tamamlayabilirsiniz.
6-) Gideceğiniz Ülkede Para Değiştirme :
Eğer gideceğiniz ülkede para değiştirmeniz söz konusuysa, hava limanında kurlar genel olarak daha düşük olduğundan, orada sadece kısa bir süre ihtiyacınızı karşılayacak kadar para değiştirin. Bunun yanı sıra otellerde para değiştirmekten kesinlikle kaçının. Benim önerim şehir içinde uygun kur veren döviz bürolarını tercih etmeniz yönündedir.
7-) Pasaport ve Paranıza Dikkat Etme :
Bugüne kadar çok sayıda ülke gezmiş biri olarak, gezdirdiğim gruplar içinde birçok kez uyarmama rağmen yine de bazı kişilerin hırsızlık olaylarına maruz kaldığına şahit oldum. Bunun dışında bazı şehirlerde yaşanan hırsızlık olaylarını başkalarından duydum. Napoli, Roma, Prag, Barselona, Madrid, Venedik, Amsterdam, Kişinev, Johannesburg, Hanoi dikkat edilmesi gereken şehirler içinde ilk aklıma gelenler. İşte seyahat sırasında bu tip keyfinizi kaçıracak olaylara maruz kalmamanız için, öncelikle pasaport ve paranıza çok dikkat etmeniz gerekmektedir. Bunun için en iyi yol, eğer kaldığınız otelde kilitli bir kasa varsa, paranızın büyük kısmını ve pasaportunuzu oraya koymaktır. Eğer yoksa, o zaman sağlam kilidi olan bir valiz aynı vazifeyi görür. Bugüne kadar gittiğim hiçbir ülkede beni yolda durdurup pasaport sormadılar. Bu nadir karşılaşılan bir durumdur. Bazı ülkelerdeki döviz büroları dışında da pasaport göstermemi isteyen olmadı. Bu nedenle gezerken pasaportunuzu yanınızda taşımanıza gerek yok. Özellikle akşam saatlerinde yanınızda fazla para taşımak bazı şehirlerde büyük risk teşkil edebiliyor. Bu yüzden yanınıza o akşam harcayabileceğinizi düşündüğünüz kadar para alın.
8 -) Elektrik Prizleri İçin Adaptör Bulundurma :
Yanınızda getirdiğiniz cep telefonu ve diğer elektronik cihazlarınızı şarj edebilmeniz için gideceğiniz ülkedeki elektrik prizlerinin nasıl olduğunu önceden bilmeniz gerekir. Dünyadaki birçok ülkede bizdeki gibi iki uçlu priz sistemi vardır. Ama bazı ülkelerde örneğin İngiltere ve eski İngiliz sömürgesi ülkelerde üçlü priz söz konusu olduğundan, o zaman yanınızda İngiliz sistemine uygun bir adaptör bulundurmanız gerekecektir. Bunun yanı sıra ABD, Japonya gibi başka ülkelerde de farklı fiş ve priz sistemi söz konusudur.
9-) Yabancı Dil Bilme :
Bir ülkeyi kendi başınıza ziyaret etmeyi düşünüyorsanız, en az bir yabancı dili derdinizi anlatacak kadar bilmeniz gerekmektedir. Eğer gideceğiniz ülkenin dilini bilmiyorsanız sadece İngilizce bilmeniz bile o ülkede işinizi görebilir, karşılaşabileceğiniz sorunları çözmenize yardımcı olabilir. Şayet bir tura katılıyorsanız da, biraz İngilizce bilmek ya da gideceğiniz ülke dilinde bazı temel kelime ve cümleleri bilmek size seyahatiniz sırasında yarar sağlar.
10-) Seyahat Sağlık Sigortası Yaptırma :
Seyahate çıkmadan önce mutlaka seyahat sağlık sigortanızı yaptırmalısınız. Bu size belki ilk başta fuzuli bir masraf gibi gelebilir. Ama seyahatlerde her zaman risk vardır ve sağlık konusu hiçbir zaman riske edilmemelidir. Ayrıca bazı ülkelere girişte pasaport kontrolünden geçerken seyahat sağlık sigortanızı görmek isterler. Beyaz Rusya‘yı buna örnek gösterebilirim.
11-) Fotoğraf Çekme :
Bazı ülkelerde insanların fotoğraflarını çekerken zorlanmazsınız; hatta size gülümseyerek poz bile verirler. Hindistan, Nepal, Vietnam gibi Güneydoğu Asya ülkelerinin birçoğu böyledir. Buna karşın insanların fotoğraflarını çekerken izin almanız gereken ülkeler vardır. Özellikle Müslüman ülkeleri bu gruba dahil edebiliriz. Senegal’deki seyahatim sırasında insanların fotoğraflarını çekerken çok zorlanmıştım. Birçok kez yüzlerini kapatarak fotoğraflarının çekilmesini istemediklerini belli ediyorlardı.
Ayrıca bazı ülkelerde askeri tesislerin, devlete ait önemli yapıların fotoğraflarını çekmekten kaçınmanızı öneririm. Azerbaycan, Özbekistan ve bazı Arap ülkelerinde bu gibi durumlarla daha önce karşılaştım.
12-) Yeme – İçme :
Yeme-içme seyahat sırasında en çok dikkat edilmesi konuların başında gelir. İzlanda, Norveç, Finlandiya, Japonya gibi aklıma gelen birkaç ülke dışında, diğer ülkelerde kapalı şişe su kullanmanızı öneririm. Hatta Hindistan başta olmak üzere bazı Afrika ülkelerinde dişlerinizi bile çeşme suyuyla fırçalamaktan kaçının.
Özellikle akşam yemek yiyeceğiniz restoranları gitmeden önce o ülkeyle ilgili yazılmış seyahat bloglarından ya da “TripAdvisor” gibi sitelerden araştırıp belirlemek size seyahatinizde büyük kolaylık sağlar. Bu konuda daha önce aynı yerlerde yemek yemiş insanların ortak görüşünü dikkate almak gerekir. Böylece bütçenize uygun, fiyat-kalite dengesi iyi olan ve lezzetli yemek yiyebileceğiniz bir restoranı seçmiş olursunuz. Buna karşın tesadüfen girilen bir restoran keyfinizi kaçırabilir. Düşündüğünüzden fazla para ödeyip lezzetsiz bir yemek yiyebilirsiniz; hatta bazı yerlerde midenizi bozma riskiyle bile karşı karşıya kalabilirsiniz.
13-) Gerekli İlaçları Bulundurma :
Sürekli kullandığınız ilaçlar dışında, seyahat sırasında gerekli olabilecek bazı temel ilaçları yanınızda bulundurmanız konforunuz açısından size fayda sağlar. Bunların başında ishal gibi bağırsak bozulmalarına iyi gelebilecek bir hap gelir. Böyle bir durumla daha önceki bir seyahatimde karşılaştığımdan, şimdi her seyahatte bu tip bir ilacı yanımda bulunduruyorum. Ayrıca baş ağrısı gibi bazı ağrılara ve soğuk algınlığına iyi gelebilecek ilaçları da yanınızda bulundurulması gerekenler arasına dahil edebiliriz.
Bunun yanı sıra bazı ülkelerdeki özel durumlardan ötürü mutlaka yanınıza almanız gereken ilaçlar vardır. Örneğin sivrisineklerin çok olduğu bir Afrika ülkesine ya da bir bölgesine gidiyorsanız, sıtma hapı kullanmanız gerekebilir. Tabii bu örnekleri gidilecek ülkenin durumuna göre çoğaltmak mümkün. Bulunduğunuz ilin seyahat sağlık merkezine danışarak bu konuda bilgi alabilirsiniz.
14-) Günlük Tutma :
Eğer benim gibi çok seyahat eden ve yazmayı seven biriyseniz, bol bol fotoğraf çekmenin yanı sıra bir de günlük tutmanızı öneririm. Seyahat sırasında gezdiğiniz yerleri, yaşadığınız keyifli anları, izlenimlerinizi bir deftere not edebilirsiniz. Anı biriktirmek ve onları yazıya döküp saklamak güzel bir uğraştır. Belki bir gün tuttuğunuz bu günlükleri bir gezi kitabı haline getirirsiniz. Ya da o bilgiler bir arkadaşınızın seyahatine ışık tutar.
15-) B Planı Oluşturma :
Her seyahatte belli oranda riskler vardır. Bazen planladığınız işler ters gidebilir. Beklenmedik bazı aksilikler ortaya çıkabilir. Bu durumda sakin kalmak ve sorunları fazla dert etmemek gerekir. Eğer yola çıkmadan önce kafanızda bir B planı oluşturmuş iseniz, onu vakit kaybetmeden uygulamaya koyarsınız. Böylece işler kısa sürede rayına girer ve keyifli bir şekilde seyahatinize devam etmiş olursunuz.
16-) Free Shop’tan Alışveriş :
Seyahat dönüşü free shoptan içki ya da parfüm gibi bir sıvı malzeme alışverişi yapacak olursanız ve indiğiniz hava alanından tekrar aktarma yapıp başka bir yere uçmanız söz konusuysa, mutlaka içki ve benzeri sıvıların konulduğu poşetlerin ağzını kasadaki görevliye kapattırın. Daha önce böyle bir işlemi yaptırmadıklarından, bir sonraki uçuşlarında içkilerine el konulan insanlarla zaman zaman karşılaşmıştım.
17-) Seyahati Ertelememe :
Seyahat benim yaşam tarzım olduğu için bugüne kadar hiçbir seyahatimi ertelememeye özen gösterdim. Seyahat sizin de hayatınızda önemli bir yer tutuyorsa, bence seyahatlerinizi ertelememeye çalışın. Daha sonraki bir zaman diliminde düşündüğünüz o seyahati gerçekleştirme imkanına sahip olamayabilirsiniz. Sağlık, finansal ya da zaman sorunuyla karşı karşıya kalabilirsiniz.
Bir de bazı insanların şöyle bir yanılgı içinde olduklarını hem duydum, hem de bizzat şahit oldum. İlerde emekli olduğumda seyahat etmek için hem zamanım, hem de param olacak. Bence bu doğru bir düşünce tarzı değil. Emekli olduğunuzda sağlıklı olacağınızın hiçbir garantisi yok. Bir de gençken yapılan seyahatlerin keyfi bir başka oluyor. Bugün fazla paranız olmasa da, bazı ülkelerde kısıtlı bir bütçeyle uzun süre gezebilir ve önemli deneyimler kazanabilirsiniz. Hindistan, Nepal, İran, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan bu konuda ilk aklıma gelenler. Tabii bunlara başka ülkeleri de ekleyebiliriz.