Hindistan’a iki kez gitmiş ve bu ülkeyi çok sevmiştim. Şimdi sırada coğrafi yapısı sebebiyle halk arasında “Hindistan’ın gözyaşı” olarak anılan ve onun hemen güneyinde yer alan ada ülkesi Sri Lanka vardı. Tarihiyle olduğu kadar, doğasıyla da ön plana çıkan bu ülkeyi doğrusu merak ediyordum. Bazı giden arkadaşlardan metnini duyduğum bu adaya ailece yapacağımız seyahati sömestr tatili dönemine denk getirdim. Bunun için 10 günlük bir rota çıkardım. Buna dört günlük bir Maldivler seyahatini de ekledim. Bu kadar yol gitmişken, Sri Lanka’dan uçakla bir saat onbeş dakika uzaklıktaki bu doğa cennetini görmemek olmazdı
Sri Lanka’da bir şehirden diğerine geçerken otobüs ya da treni kullanabilirdik. Yalnız bu durum seyahatimizde bir hayli zaman kaybına yol açardı. Böylece gezmemiz gereken yerleri belirlediğim süre içinde yetiştiremezdik. Bu nedenle Sri Lanka’daki bir seyahat acentesiyle anlaşıp, oradan şöför ve rehberli bir araç almaya karar verdim. Türkiye’den yaptığım yazışmalarla My Sri Lanka Travel adlı acentesiyle anlaştım. Sahibi Sugath Gamini, benim rehber olduğumu bildiği için, bana en iyi elemanı Dinesh’i gönderdi. Kendisi hem rehberlik yapacak, hem de aracı kullanacaktı. Qatar Havayolları’na ait uçak 24 Ocak sabahı başkent Colombo’ya indiğinde, Dinesh bizi havalimanında karşıladı. Kendisi son derece güleryüzlü ve samimi biriydi. Toyota marka van tipi aracımızla turun startını havalimanından verdik.
Bu turda Colombo gezisini son güne bırakmıştık. Bu nedenle önce Colombo’ya 200 km mesafede, ülkenin kuzeyindeki tarihi kent Anuradhapura’ya doğru devam ettik. Tarihte adanın ilk başkenti olarak bilinen Anuradhapura, aynı zamanda en büyük eski kenti. Buraya yolculuk 4 saat civarında sürüyor.
Sri Lanka Tur Güzergahım
Anuradhapura Eski Kenti – Aukana – Mihinthale
Sigiriya – Dambulla Cave Temples
Habarana (Fil binme – bir köy ziyareti)
Polonnaruwa Eski Kenti
Kandy
Pinnawala (Yetim filler merkezi) ve Kraliyet Botanik Bahçesi ziyaretleri
Nuwara Eliya (Çay Ekim alanları – Şelaleler) – Yala Milli Parkı
Galle ve Unawatuna
Başkent Colombo
Genel Bilgiler :
*21 milyon nüfusa sahiptir.
*65.610 km2lik yüzölçümüyle oldukça küçük bir ülke. Adanın kuzey ucundan güneyine olan mesafe 430 km iken, batıdan doğuya olan mesafe 220 km.
*Eski adı Seylan
*Başkent Colombo
*Ülke topraklarının çoğu düz. Adanın en yüksek noktası Nuwara Eliya yakınındaki 2524 metreyle Pidurutalagala.
*Ülkede %70 Budist, %15 hindu, %7,5 çoğunluğu Katolik olan hıristiyan ve %7,5 kadar da Müslüman var. Hıristiyan nüfusun çoğu kıyı şeridinde yaşıyor.
*Ülkenin resmi dili olan Sinhala, halkın %75’i tarafından konuşuluyor. Buna 1987’de Tamilce eklendi. Tamilceyi de halkın yaklaşık %18’i konuşmaktadır. Tamiller, Sinhaleler ardından ülkenin ikinci büyük etnik grubu. Adada İngilizce de yaygın olarak konuşuluyor.
* Para Birimi Sri Lanka Rupisi (LKR). 1 Euro = 156 LKR / 1 USD = 144 LKR (Ocak 2016’da)
* Türkiye’den 2,5 saat ilerde.
* Çeşme suyu içilmiyor. Marketlerden şişe suyu temin edilmelidir . Otellerde her gün odaya her bir kişi için bir şişe su bırakılır.
* 30 güne kadar yapacakları turistik amaçlı seyahatlerinde, Türk vatandaşları vize almak zorundadır. Arzu eden vizeyi gitmeden önce internetten alabilirler. Bunun için sadece form doldurmak yetiyor. Ya da bizim gibi ülkeye giriş yaptıkları havalimanından alırlar.
* İnsanları son derece güleryüzlü, yardımsever, samimi ve sakin.
Sri Lanka’ya Nasıl Gidilir :
THY başkent Colombo’ya direk uçuyor. Uçuş yaklaşık 10 saat sürüyor. Bunun yanı sıra Emirates’in Dubai aktarmalı ve Qatar Airways’in Doha aktarmalı uçuşları var.
Sri Lanka’ya Ne Zaman Gidilir :
Sri Lanka’ya gitmek için Ocak sonu ile Nisan ayı arasındaki dönem tercih edilmelidir. Çünkü bu dönemde yağmur ihtimali oldukça düşüktür.
Sri Lanka’nın Meşhur 5’lisi :
* Fil : Sri Lanka’da en çok görülen hayvan. Hindistan’dan bile fazla sayıda fil var Sri Lanka’da. Yaklaşık 3 bin tane fil olduğu söyleniyor. Adanın büyüklüğü göz önüne alındığında bu oldukça iyi bir rakam.
* Çay : Sri Lanka (eski adıyla Seylan denince) ilk akla geln, üretilen mis kokulu çayları ve alabildiğine uzanan yemyeşil çay plantasyonları. Dünya pazarlarında Seylan olarak isim yapan çayın, ülke ekonomisindeki yeri çok önemli. Sri Lanka Çin, Hindistan ve Kenya’nın ardından dünyanın 4.ncü büyük üreticisi. Çay esas olarak Nuwara Eliya’da yetiştiriliyor. Burada bir çay fabrikası ziyareti yapılıyor.
* Kıymetli Taşlar : Sri Lanka çok değerli taşlardan bazılarını üreten bir ülke. Bunların başında Blue Safir (Mavi Safir) taşı geliyor. Dünyanın ilk üç büyük mavi safir taşları Sri Lanka’da bulunuyor. Ayrıca en büyük Yıldız Yakut, en büyük Kedi Gözü ve Alexandrit yine burada.
* Kriket :Eski bir İngiliz sömürgesi olan ülkede en popüler spor krikettir.
* Baharat ve Şifalı Otlar : Çok çeşitli baharatların (tarçın, muskat…gibi)yetiştiği ülkede, aynı Hint mutfağında olduğu gibi yemeklerde baharat çok kullanılır.
Sri Lanka Tarihi :
* Sri Lanka’nın ilk sakinleri 16 bin yıl kadar önce Hindistan’dan gelen Vedalar olmuş.
* Ada halkının çoğunluğunu MÖ.6.ncı yüzyılda Hindistan’ın kuzeyinden göç eden ve MÖ.247’de Budist olan Sinhaliler oluşturuyor. Hindistan’ın güneyindeki Tamil Nadu eyaletinden kopup gelen Hindu Tamiller ise ülkenin kuzeyine yerleşmiş küçük bir azınlık.
* Budizm, Sri Lanka’ya MÖ.247 yılında girmiş. Bu tarihte misyoner Mahinda, Hintli Budist imparator Asoka tarafından Sri Lanka’ya gönderilmiş. Mahinda, Anaradhapura kralı Devanampiya Tissa’yı Budist yapmış ve Budizm bu tarihten itibaren devlet dini olmuş.
* 16.ncı yüzyıldan itibaren ülkenin bazı kısımları sırasıyla Portekiz, Hollanda ve İngilizler tarafından idare edilmiş. Ama Kandy, Sinhale kültürünü korumayı bilmiş.
* 1796’da İngilizler adayı fethetmişler. 1815’te ise tüm ülke İngiliz kolonisi olmuş.
* 1818 ve 1848 yıllarında İngilizlere karşı başkaldırı gerçekleşmiş.
* 1948’de Seylan, Commonwealth (İngiliz Milletler Topluluğu)içinde kalmak şartıyla, tam bağımsız oldu. 4 Şubat ülkede Bağımsızlık günü olarak kutlanıyor.
* 1972’de Seylan adı Sri Lanka olarak değiştirildi. Ülkede Cumhuriyet rejimi kuruldu.
* 1983-2009 yılları arasında ülkede Sinhali milliyetçileri ile ülkenin kuzeyinde ayrı bir toplum olarak yaşayan Tamiller arasında 25 sene süren İç Savaş vardı
Sri Lanka Ekonomisi :
Turizm ülke ekonomisinde önemli bir yer tutuyor. Ülkeyi yılda ziyaret eden turist sayısı 2,5 milyon civarında. En fazla Çinli turist geliyor. 2016’da ülkeyi gezerken Çinli turistin yoğunluğunu görünce, rehberimiz Dinesh’e nedenini sormuştum. Bana Çin hükümetinin Sri Lanka’da ciddi yatırımları olduğundan bahsetmişti. İki ülke arasında yapılan anlaşma gereği, bu yatırımların karşılığında, Çin hükümeti de kendi vatandaşlarını Sri Lanka’ya gitmeleri için teşvik ediyormuş.
Tarım, ülke ekonomisi için önemli olan bir diğer sektör. Başta çay olmak üzere, ülkede pirinç, hindistan cevizi, baharat, çeşitli sebzeler (lahana, havuç, fasulye, soğan, sarımsak, bal kabağı, domates, patates, pırasa…gibi), çeşitli meyveler ( muz, ananas, papaya, mango,portakal, karpuz, çilek gibi..) yetişiyor.
Ülkede kauçuk üretimi önemli. Sri Lanka doğal kauçuğun dünyada ilk üreticilerinden. Çay gibi kauçuğu da bu ülkeye sokan İngilizler. Ülkede kauçuk fabrikası var. Ayrıca tekstil ve giyim sanayi bir diğer önemli sanayi dalı.
Değerli taşlardan safir üretimi ülkenin önemli bir gelir kaynağı.
Sri Lanka’da Alışveriş :
Sri Lanka maskeleriyle meşhur. Birçok kentte maskeler satılsa da, maske atölye ve satış yerlerinin bulunduğu ve en iyi maskelerin imal edildiği şehir Ambalangoda. Galle’den Colombo’ya giderken yol üzerindeki bu şehirde, bir de maske müzesi bulunuyor. 1995’te kurulan bu müzede, birbirinden farklı maskeler sergileniyor. Hemen yanındaki çok güzel maskelerin bulunduğu Ariyapala And Sons adlı dükkandan biz de maske aldık.
Değerli taşlar (mavi safir), batikler, baharatlar, çay, ahşap oyma nesneler, çanak çömlekler, dantel bu ülkeden alınabilecek hediyelikler arasındadır.
Sri Lanka ile ilgili Bilinmesi Gerekenler :
* Tapınaklara ayakkabılar çıkartılarak giriliyor; ister çıplak ayakla, ister çorapla. Bu yüzden yanınızda bolca çorap ya da kolonyalı mendil getirmenizi tavsiye ederim.
* Budist tapınaklarda Buda heykellerine sırtınızı dönerek fotoğraf çektirmek yasak. Bu durum Buda’ya saygısızlık olarak nitelendiriyor. Bu yüzden biraz yan dönerek fotoğraf çektirmenizde fayda var.
* Otel odalarında “pencerenizi kapatın, maymun girebilir” uyarılarıyla karşılaşabilirsiniz.
* Dagoba, Sri Lanka’da stupalara (Budistlere ait bir tür tapınak) verilen isimdir.
Sri Lanka’da Yeme – İçme :
Balık ve deniz ürünleri Sri Lanka mutfağından önemli bir yer tutuyor. Deniz ürünleri çok çeşitli ve ucuz. Balık ta bol ve çok yeniyor.
Hemen her yemeğin yanında ekmek yerine pilav getiriyorlar. Sri Lanka halkı için vazgeçilmez bir yiyecek.
Sri Lanka’da baharat yemeklerde bolca kullanılıyor. Zaten Hindistan mutfağının etkilerini görüyoruz. Baharatlar içinde en çok tercih edilen köri sosu. Örneğin köri soslu tavuk çok tercih edilen bir yemek.
Burada içilen bira Lion Larger. 625 mlt büyük şişede sunuluyor.
Muz, ananas, papaya, hindistancevizi, mango, rambutan, mangostan, dragon, jack fruit gibi tropikal meyveler çok yeniyor. Bunun yanı sıra karpuz da tercih edilen bir meyve. Yollarda bu meyvelerin satıldığı tezgahlarla karşılaşıyorsunuz.
Sri Lanka’daki UNESCO Dünya Mirasları :
*Ancient City of Polonnaruwa
*Ancient City of Sigiriya
*Sacred City of Anuradhapura
*Old Town of Galle and its Fortifications
*Sacred City of Kandy
*Sinharaja Forest Reserve
*Golden Temple of Dambulla
*Central Highlands of Sri Lanka